Đại công quốc Moskva Phục_bích_tại_các_quốc_gia_Slav_Đông

Vasili II

Năm 1425, sau khi Vasily I qua đời, người chú ruột của Vasili II là Yuri của Zvenigorod đã cố gắng giành được ghế của Đại công tước Moscow bằng cách tự tuyên bố lên ngôi, chỉ vì sự can thiệp của từ ông ngoại Vytautas của Vasily II mà ông không thể thành công. Năm 1433, Yuri cử sứ giả đến xin Khan Kim Trướng cho phép mình được cai trị Moskwa. Không được Khan ủng hộ, Yuri dẫn quân đội bất ngờ tấn công Moskwa. Ở kinh thành, Vasili II đưa quân kháng cự quyết liệt, bị Ivan Vsevolzhsky phản bội, quân của Vasili II thất thủ và bản thân ông bị chú mình bắt sống. Được Khan công nhận ngôi vị, Yuri đày cháu trai đến an trí tại thị trấn Kolonma. Ngay khi đến nơi, Vasili II bắt đầu tập hợp lực lượng chống lại kẻ cướp ngôi. Cảm thấy không an toàn về ngôi vị của mình, Yuri lập tức ký hiệp ước với cháu trai rồi rời ngôi vị vào năm 1434 để trở về phương Bắc. Thế nhưng, các con trai của Yuri là Vasily Cross-Eyed và Dmitry Shemyaka muốn giành lại ngôi Đại công Moskwa về cho cha mình, vì vậy Vasili II vừa mới yên vị được vài tháng, họ ngay lập tức mở cuộc tấn công vào kinh thành, họ đánh bại Vasili II và buộc ông phải tìm kiếm nơi ẩn náu trong Hãn quốc Kim Trướng.[249] Sau khi Yuri qua đời năm 1434, Vasili Cross-Eyed bước vào điện Kremlin và được công bố là Đại công mới. Tuy nhiên Dmitry Shemyaka, người đang có kế hoạch muốn chiếm ngôi của anh trai, đã cãi nhau quyết liệt với Vasili Cross-Eyed và quyết định liên minh với Vasily II. Liên minh Vasili II - Dmitry Shemyaka đã trục xuất Vasily Cross-Eyed ra khỏi Kremlin vào năm 1435, Dmitry Shemyaka được Vasili II thưởng công bằng các thị trấn UglichRzhev nên chấp nhận trở về phương Bắc. Năm 1439, Vasili II phải trốn khỏi thủ đô khi kinh thành bất ngờ bị quân Kazan do Khan Ulugh Muhammad chỉ huy vây hãm.[250] Năm 1445, Vasili II đưa quân về kinh chống lại Ulugh Muhammad, nhưng đã bị đánh bại và bắt giam, triều đình Moskwa phải trả một khoản tiền chuộc lớn để thả Vasili II ra sau 5 tháng bị cầm tù.[250] Trong thời gian Vasili II bị cầm tù, Dmitry Shemyaka nhân cơ hội tiến quân vào kinh thành Moskwa tự mình lập làm Đại công. Khi Vasili II được phóng thích, Dmitry Shemyaka do thiếu sự hỗ trợ của các quý tộc vương công đã thất thế buộc lòng phải rời khỏi thành phố để đến Hồ Chukhloma, nhưng anh ta tiếp tục nhấn nút yêu sách của ông cho ngai vàng lớn. Năm 1446, Dmitry Shemyaka tái chiếm Moskwa để trở thành Đại công lần thứ hai, ghi nhớ số phận của anh trai mình, Dmitry Shemyaka đã xua quân truy sát đánh đuổi và buộc Vasili II phải chạy trốn khắp nơi trong tình trạng bị mù. Nhờ nguồn gốc hoàng gia, năm 1447, Vasili II khôi phục trở lại nhanh chóng tập hợp lực lượng và tấn công vào kinh đô, trận đánh quyết định giữa hai bên đã diễn ra ở Galich-Mersky vào năm 1450, kết quả là Vasili II chiến thắng và kẻ thua cuộc bị đầu độc chết trong cung điện.[251]

YuriDmitry Shemyaka

Năm 1425, lợi dụng cháu mình là tân Đại công Vasily II còn nhỏ tuổi mới lên cầm quyền, Yuri của Zvenigorod (Hoàng tử của Galich-Mersky) nắm lấy cơ hội để tự tuyên bố của mình lên ngôi Đại công. Biện minh cho tuyên bố tự lên ngôi này, Yuri viện dẫn "Cẩm nang Dmitry Ivanovich Donskoy" viết rằng, khi Vasili I vừa băng hà thì Yuri của Zvenigorod sẽ được lên kế vị ngôi Đại công. Nhưng Dmitri viết Cẩm nang này khi Vasili, con trai của ông không có con trai còn sống; điều này suy ra Cẩm nang này chỉ được thi hành khi Vasili không có con thừa kế. Nhận thức sức mạnh của quyển cẩm nang "kế vị" do cha minh để lại đã bị các vương công lợi dụng để tranh đoạt quyền lực, Vasili đã sinh ra được con trai út cùng tên mình để phá vỡ âm mưu này.[252] Vasili II được mẹ mình và nhất là ông ngoại Vytautas (Đại công Litva) giúp đỡ để giữ vững vương quyền, Yuri đành rút lui. Khi Vytautas bất ngờ qua đời năm 1430, Yuri dẫn quân đội tấn công Moskwa, quân của Vasili thất thủ và Vasili II bị chú mình bắt sống năm 1433, Yuri đày cháu trai đến an trí tại thị trấn Kolonma.[253] Nhưng hàng loạt quý tộc Muscovite đã chạy trốn đến Kolomna theo về Vasili II, sự thay đổi trong động lực này đã thúc đẩy Yuri ký kết một hiệp ước với Vasili II, theo đó, người chú đã từ bỏ yêu sách của mình với Moscow, hứa sẽ từ chối hỗ trợ cho các con trai của ông ta và trao đổi Dmitrov cho các lãnh thổ khác. Nhờ đó Vasili II trở về Moscow, trong khi Yuri rút về Galich. Năm 1434, các con trai của Yuri không cam tâm lại đem binh tấn công đánh bại Vasili II và buộc ông phải tìm kiếm nơi ẩn náu trong Hãn quốc Kim Trướng, Yuri được đưa trở lại làm Đại công.[254]

Năm 1445, Dmitry Shemyaka lợi dụng kinh thành Moscow vô chủ đã đưa quân chiếm đóng để tự mình xưng làm Đại công. Năm tháng sau, Vasili II quay trở lại giành lấy ngai vàng. Đến năm 1446, Dmitry Shemyaka tái chiếm Moscow lần nữa nhưng cũng chỉ hơn một năm thì bị Vasili II đánh bật khỏi thành phố này, sau đó Dmitry Shemyaka và Vasili II còn giao chiến nhiều lần nữa cho đến khi bị đánh bại hoàn toàn vào năm 1450.[255]

Ivan Lôi Đế

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Phục_bích_tại_các_quốc_gia_Slav_Đông http://fmg.ac/Projects/MedLands/RUSSIA,%20Rurik.ht... http://fmg.ac/Projects/MedLands/RUSSIA,%20Rurik.ht... http://fmg.ac/Projects/MedLands/RUSSIA,%20Rurik.ht... http://fmg.ac/Projects/MedLands/TREBIZOND.htm#Alex... http://members.iinet.net.au/~royalty/states/islami... http://www.brill.com/crimean-khanate-and-poland-li... http://www.britannica.com/EBchecked/topic/652106/Y... http://www.encyclopediaofukraine.com/display.asp?l... http://www.encyclopediaofukraine.com/display.asp?l... http://www.encyclopediaofukraine.com/display.asp?l...